Een hulphonden pup in training
Af en toe heb ik een jonge hond in training, die rond zijn of haar eerste jaar geplaatst gaat worden bij iemand die de hond verder zal opleiden voor zijn of haar gebruik, onder de vlag van K9brsainwaves psychosociale hulphonden. De hond krijgt dan bij mij een lichte basis voor het werken als hulphond, zoveelmogelijk toegespitst op het leven wat de hond bij zijn nieuwe baasje gaat leiden. Als de tijd dan daar is, gaan we stapsgewijs aan de bonding werken tussen de nieuwe baas en de hond.
Vanuit K9brainwaves Viel het me op dat er best wat mensen zoekende zijn naar een hond van een jaar a anderhalf jaar. De redenen voor het kiezen voor een iets oudere hond zijn divers. Sommige mensen krijgen te veel prikkels bij het opvoeden van een pup of hebben de energie niet. Anderen hebben te snel een hulphond nodig en kunnen het zich niet permiteren om de tijd te nemen een pup op te voeden. Het opvoeden van een hulphond is intens. Je kunt je ook juist afgewezen voelen door heel normaal puppygedrag. Een pup opvoeden hoeft ook lang niet altijd veilig te voelen.... Het lastige aan een pup is, dat zij nog volledig ik-gericht zijn. Vanuit het nest hebben ze nog gedragingen zoals gillen om eten of aandacht of gillen omdat ze niet alleen willen zijn of krijsen omdat ze vet overprikkeld zijn, dat kan ook contraproductief werken en het vertrouwen in elkaar behoorlijk in de weg staan.
2024 Sophie de hulphond in opleiding Onder het verslag van Amera zal met der tijd de opleiding van Sofie in beeld gebracht worden.
2024 Amera de hulphond in opleiding Amera is het eerste hulphondje wat bij k9brainwaves is opgeleidt. Lees hier het verslag van de eerste maanden.
Ze is 8 weken oud als ze bij mij komt, wiebelige pootjes een zwart bolletje wol. Haar hele wereld is zojuist in rook opgegaan, Mama weg, broertjes en zusjes weg alle geuren weg, nu is ze alleen op de wereld, ik had haar Remi moeten noemen. Zo komt Amera zoals heel veel andere honden aan in haar nieuwe huis en dat is in haar geval dus bij mij.
Binnen mijn roedel leven nog 2 schotse collie dames en een oude Sheltie. ShaiLee is 4 jaar en Kayla 1.5 jaar. Kayla vond Amera de zwarte poedel gelijk wel geinig, ShaiLee, zelf een ervaren moeder vond deze rare krullebol maar zozo. Ze maakte kortemette met enig bravoure van de pup. Nou, Amera wil graag nog langer blijven leven en zodra de grote ShaiLee haar ongenoegen laat blijken door een keer hard te blaffen, springt Amera de lucht in en laat zich ondersteboven dus op haar rug vallen. Zelf had ik de 3 zusjes al bij de fokker in handen gehad. Amera liet zich toen ook zonder weerstand op haar rug leggen, wendde actief de kop af en bleef bewust zo liggen tot ik haar weer op haar pootjes zette. Een andere pup deed er alles aan om niet in de hachelijke rug positie te hoeven blijven leggen en tja nummer drie..... liet wat urine lopen, bleef in de rugpositie liggen lang nadat ik haar had los gelaten. Ik heb nr 3 maar weer op de pootjes gezet en een zetje gegeven, terwijl Amera direct wegsjouwde toen ze weer op haar 4 berepootjes stond. De eerste dagen kwam ShaiLee nogal nors uit de hoek, aan haar lijf geen polonaise, maar Kayla nam het kleine ding op sleeptouw en overal waar Kayla ging, ging het kleine ding. En wanneer ShaiLee dan een lang verongelijkt gezcht trok, kwam Kayla op voor haar nieuwe vriendinnetje. En zo had Amera al snel een prive klimrek met oren en een staart waar ze overheen klauterde en in oren en staart hing. Kayla vond alles prima.
Na een ontdooi periode van een week of 2 begon ShaiLee de lol van de kleine springveer in te zien. Ze eigende zich de pup toe en Kayla kwam er niet meer aan te pas. Amera staat dikwijls op haar achterpootjes te stijgeren als een kleine zwarte hengst terwijl ze met haar voorpootjes in de lucht maait. Vaak mag Kayla ook mee doen, het is ShaiLee die bepaalt. En dan hangen ze met zijn drieén aan één en het zelfde speeltje.
Amera slaapt beneden in een grote kamerkennel, daar komt ze ook tot rust tussen het spelen en ontdekken door. In het begin vindt ze het spannend om bij mij aan een riempje te lopen en staat ze om de 4 stapjes stil. Ik onderneem ook veel alleen met Amera. We gaan naar intratuin en op de arm kijken we een kleine 5 minuten. Dit breiden we steeds een stukje uit met hele kleine stapjes. Na een tijdje heb ik het voor elkaar dat we bij onze supermarkt naar binnen mogen. Zelf vind ik dat eerlijk gezegd ook best spannend en na verloop van tijd met kleine stapjes die we maken, merk ik dat ik al gespannen de winkel in stap met de kleine pup. Ik ga letten op mijn eigen houding en ik zie wel verbetering...... Leerzaam hoor, zo'n klein ding ..... We gaan ook het bejaardenhuis waar ik werk in en na een tijdje ontdek ik dat Amera beneden kent maar ik had niet verwacht dat ze boven wat in de stress zou raken. We gaan weer naar huis maar nu kan ik wel een duidelijke training opzetten doordat ik nu net wat meer informatie heb. Beneden- begane grond, is nu prima. Lift is stom! Boven is ook spannend. De volgende keer til ik Amera op en gaan we met de trap naar 1 hoog. Daar gaan we even zitten en kijken. Ik laat haar naar de lift lopen en til haar op wanneer we instappen. Opgelucht maakt ze al aanstalte om naar de liftdeur te lopen en als de geuren van de begane grond bekend blijken, wordt het staartje gehesen en maakt ze zich uit de voeten, hup, naar buiten. De keren erna valt het me op dat ze steeds als een speer de lift uit gaat, ze blijkt steeds opgelucht als ze de lift uit mag. Boven gaan we weer zitten kijken. Dit keer op de 2e etage. Ze gaat zitten en na een tijdje liggen. Er gaat een deur dicht ze hoort een pieper. Maar als ik zeg wat het is en ik dus weet dat zij geen gevaar loopt, legt zij haar koppie weer plat op de grond. De jonge pup blijft heel ontspannen. Eenmaal in de lift zorgt ze weer dat ze zo snel mogelijk weer UIT de lift is. Dat is een aandachtspunt. Ik overleg het met Wies, die ooit instructeur roedelmethode was en nog over veel kennis beschikt en we komen tot de conclusie dat de pup er inmiddels aantoe is om in de lift te zijn met mij en daar te leren dat ze niet altijd in gestrekte draf het gevaarte hoeft te verlaten om in veiligheid te zijn...... ik ga haar laten zien dat het ok is in de lift, door een tijdje met haar in de lift naar boven en beneden te reizen. Zo maak ik hele kleine stapjes......
Ondertussen ben ik er achter dat Amera blokkeert wanneer ze niet de kruimels van de vloer mag eten bij de bakker. Als ik daar iets van zeg, dan verzet ze letterlijk geen poot meer. Maar dat kruimels eten van de vloer dat wil ik absoluut niet, dat moet ook absoluut niet, want straks gaat ze nog proletarisch winkelen en trekt ze zelf de broden uit de schappen en begint ze al vast te smikkelen. Maar voor nu gaat ze dus in staking plat op haar gat! Want.... zij wil die broodkruimels. En las we dan iets verder in de winkel is blijft ze achterom kijken naar dat knapperige lekkers wat daar geurig op de grond ligt. Zo kom ik dus steeds voor nieuwe uitdagingen. Voor nu til ik haar langs de broodafdeling en zet haar tussen de frisdrankvlessen waar geen geur vanaf komt op de grond. Ze wandelt aan mijn zij met haar staartje redelijk in de hoogte 2 keer het gangpad door. Ik weet dat ze bij de oversteek naar een volgend gangpad blokkeerd, dus voor dat punt nodig ik haar uit om om te draaien en terug te lopen. Zo voorkom ik dat ze ergens moet gaan lopen wat ze heel spannend, eigenlijk te spannend vindt. Ik ga dus bewust niet over haar grenzen heen om haar oplopende spanning zo laag mogelijk te houden. (elke vorm van leren levert een milde tot stevige mate van spanning op. ) En daar mag ik heel tevreden over zijn. Maar ik dreig ook in de valkuil te trappen en dat is: te veel te willen. Amera gaat in de ankers. Oh ja, niet te snel willen. Eigenlijk valt het helemaal nog niet mee om onder haar stress nivuea te blijven. Maar als een hond te moe te gestresst is, dan leert hij ook niks meer. Ik leer ook niks als bij mij de spanning te hoog is....... Dat ze nu, na een aantal weken van nemen van kleine stapjes uiteindelijk ook over een dwars liggend gangpad durft te lopen, omdat we hier inmiddels al heel vaak 5 tot 10 minuutjes binnen zijn geweest en zezich steeds veiliger gaat voelen in de supermarkt is geweldig.
Ik leer heel veel over Poedels omdat ik Amera in huis heb. Het zijn enorme springveren voor wie het leven één groot feest lijkt te zijn. Amera springt meer dan dat ze loopt, maar ik weet ook, dat springen en drukdoenerij ook ingezet kan worden om onder opdrachten van mij als haar baasje uit te komen. Amera heeft net als de meeste honden zit van haar moeder geleerd en ik maak daar dankbaar begruik van. Bij alles gaat ze de eerste dagen zitten en ze laat zich van haar beste kant zien. Dat ze bereid is om voor mij te gaan zitten, zegt me dat ze graag met me samenwerkt. Voor zo'n jonge pup is dat overleven, aansluiten bij de anderen. Als mijn volwassen teef ShaiLee een stevige blaf laat horen, laat Amera zich terstond op haar rug ter aande vallen. Ze wil geen ruzie. Met 11 weken begint ze wat opener grenzen te verkennen. Mijn grenzen wel te verstaan. De meeste zaken heb ik wel op tijd door en een passend antwoord op. Ze is inmiddels ook al regelmatig mee geweest naar mijn werk in het bejaardenhuis en in het begin liet ik haar achter mensen aan lopen. Haar spiegelbeeld vond ze eng en muisstil bleef ze staan. De lift was ook een dingetje. Lange tijd hebben we op veilige afstand toe gekeken.. een paar keer rende ze achter een brokje aan. Maar de weken gleden voorbij en ineens bezag ze haar wereld met de lift, waar ze eerst met een grote sprong overheen gesprongen was, anders! En toen ze eenmaal dichtbij dufde te komen ontdekte ze de spleet tussen de lift dat was erg spannend. Ze ging ineens niet meer achter het brokje aan wat haar ruim een week over gehaald had om in te stappen in dat grote afgesloten gevaarte. Het brokje landde in de lift maar inplaats van een wilde sprong te nemen en met vier poten in de lift te belanden, was ze zich ineens bewust van de spleet bij de ingang van de lift. Aarzelend stak ze haar voorpoot in de hoogte terwijl ze voor de lift stond. En toen heel voorzichtig, bracht ze die zelfde geheven poot naar voren, tot het moment dat hij recht boven de drempel van de lift waar zich een diepe spleet bevindt zweefde. Even trok ze de poot iets naar zich toe, maar toen er niks gebeurde tilde ze nogmaals haar voorpoot op, hield hem boven die gapende spleet terwijl haar blik van haar poot naar de spleet beneden haar ging, ze keek vervolgens weer omhoog terug naar haar poot en weer naar de spleet en toen heel voorzichtig stapte ze over de spleet, over de drem[el van de lift de lift binnen. Ik liet haar nog een paar keer de lift binnen gaan, maar toen had ze het kunstje door en was de lift nemen geen enkel probleem meer. De ontdekking die ze deed dat ze ook weg kon lopen dat was een dingetje. Voorheen kwam ze braaf naar me toe als ik haar riep, die eerste paar weken, (dat is vrij logisch want die eerste weken kijkt Amera de kat uit de boom en is heel braaf) maar dan ..... ineens hupst ze vrolijk bij mij vandaan wanneer ik haar roep. Binnen drie weken dat ze bij mij is al! Dit ken ik niet van al mijn herdershonden die ik tot nu toe gehad heb. Die scheppen er genoegen in om mij als een havik in de gaten te houden! Het duurt helaas een week of 2 voor ik me realiseer dat ik me in de lure heb laten leggen door die kleine zwarte krullebol. En ik ben ruim 8 weken of meer verder voor ze niet meer weg duikt en er een spelletje van maakt om zo snel mogelijk bij mij vandaan te komen wanneer ik haar wil aanlijnen. Ik kreeg haar gewoon echt niet meer te pakken. Op meerdere Poedel fora lees ik dat het normaal is dat poedels dus vooral naar je toe komen wanneer het hen uitkomt en men vindt dat dus heel normaal (op die anderhalve persoon na, die er wel meer moeite in steekt om het dier te larten komen) Dus het duurt echt weken en weken voor ik een helder moment krijg en grip krijg op Amera. De piepkip aan een touwtje doet wonderen. Als ik daarmee piep, komt ze aanrennen als de wind. En ze komrt nog sneller als ik ermee in het rond zwaat en zij achter het rubberen ding kan aanjagen.
Inmiddels woont Amera al weer geruime tijd bij haar nieuwe eigenaar. In het begin ging ik met de jonge hond langs bij haar nieuwe eigenaar. Samen wenden ze aan elkaar en haar nieuwe baasje leerde al een beetje hoe ze aan Amera kenbaar moest maken wat ze van haar wilde. De bezoekjes die de jonge poedelpup en ik aan haar nieuwe baasje brachten waren frequent, 2 keer per week. Deze baas hond relatie heb ik ondersteund door mijn ervaring van Topdog, het begeleiden van jonge mensen die leren omgaan met een hond en daarbij leren hun grenzen aan te geven op een duidelijke manier. De twee raakten al snel steeds meer vertrouwd met elkaar. Amera leerde langs de rolstoel lopen. Ze ging wel even uit proberen toen ze daar 2 weken woonde. Dat was best pittig voor alle partijen. Maar behalve ondeugend zijn en grenzen verkennen, zoals een keer weg rennen en de riem doorbijten en vooral niet komen als je riep, liet ze ook heel mooi werk zien. Zo woonde Amera drie weken bij haar nieuwe baas toen haar baasje een ongemak kreeg en hulp nodig had. De hond is toen op stap gegaan, heeft de aandacht van een voorbijganger getrokken en heeft die meneer mee terug naar haar baas genomen. Het was zo dat de voorbijganger die de hond gevolgd was, het meisje niet had gezien, als de hond hem niet opgehaald had. Dat is echt heel knap van een hond van een maand of 5.
Amera trok nogal aan de riem, maar haar baasje pikte de aanwijzingen die ik haar gaf heel goed op. Zo konden zij verder gaan waar mijn training gestopt was. En echt, het is een pracht gezicht om Amera te zien volgen naast de rolstoel. Bij mij had ze al geleerd dat als ze naar mij op keek dat er dan iets lekkers te halen viel. Want de hond werd veelvuldig beloond als ze niet trok en of naar haar mens opkeek. En het knappe was dat de nieuwe baas van Amera die begeleiding van haar hond allemaal doet vanaf haar handbike. Ze duwt of fietst haar bike dus voort met haar handen en wende er ook aan om naar de hond te kijken en deze al rijdend en ook stil staand te belonen. Dat vind ik erg knap.
Er was nog iets wat de twee samen verder ontwikkeld hadden. Bij mij had Amera ontdekt dat ze ook niet naar mij toe kon komen. Maar bij haar nieuwe baas was Amera na verloop van tijd perfect gaan luisteren bij het hierkomen. Dat is echt heel knap want poedels kunnen best eigenzinnig zijn! Amera maakte zich zelfs los uit een kluwe spelende honden en kwam direct naar haar geliefde baas. Ik stond versteld en ja, dit soort geweldige vooruitgang daar ben ik trots op en dat laat ik ook zeker merken naar de cursist. Ook zijn we bezig gegaan met oefeningen zodat de hond dadelijk echt het moment aan kan gaan geven voordat het baasje in de problemen raakt. Zodat ze het wat rustiger aan kan gaan doen. Maar, dat kost wel tijd en dikwijls is dat best moeilijk om dat geduld op te brengen. Daarom zijn de kleine stapjes zo belangrijk. Niet alles te gelijk maar stapje voor stapje. Het wederzijdse vertrouwen groeit en dat is het belangrijkste van alles. Want daar is iedere samenwerking op gebaseerd.
Maar het valt bij vlagen niet mee want Amera is ook gewoon een jonge hond die ter stond op negen maanden leeftijd alles vergeten lijkt te zijn wat haar geleerd was. Ik kom het apartement binnen en de poedel zit zo ongeveer in mijn haar. Ze viert onze hereniging met gehap en springt me zowat omver. Er is niks over van het netjes zitten. Ze is al in de startblokken en verdwenen- a;thans dat wil ze - wanneer haar baasje haarsleutels nog moet pakken. Waar Amera tot voor kort rustig af stond te wachten tot baasje zover was, is ze nu verandert in een wervelwind. De vraag van baasje was of ik kon helpen om te zorgen dat de hond buiten minder trekt. (ze trok eerst nauwelijks maar nu doet ze of ze een arreslee voort moet slepen.) Ik geef aan dat de wandeling binnen begint. Baasje geeft aan dat Amera het binnen wel heel aardig doet , behalve het opspringen en als een gestrandde walvis blijven liggen als haar baas haar roept om de laatste ronde te doen. Ik grinnik en geef aan dat ze dat van de beste geleerd heeft, namelijk, mijn Kayla door wie zij voor een deel opgevoed is. Die blijft ook liggen als je erlangs wil. Ik geef haar de tip om de hond aan te lijnen als ze de laatste ronde gaat doen. Dan hoeft ze niet 10 x teroepen zodat de hond de mogelijkheid krijgt om 11 keer niet te doen wat er gevraagd wordt. Baasje lijnt de hond aan om het uit te proberen en hup, het dwarse gedrag is verdwenen. Zelf geen ik toe dat ik Kayla ook eens nader onder de loupe zal bekijken en gedrag aan ga pakken. Want ook bij mij sluipt er gedrag in. Met name gedrag wat je dan niet doorbroken krigjt en dan maar zo gelaten wordt. De keer erop geef ik Amera een aai over haar zachte krullenkop als bedankje. Want haar gedrag heeft ook mij de ogen geopend wat Kayla betreft. Amera gaat netjes voor me zitten en haar baas geeft aan dat ze hard getraind hebben met de tips die ik gefilmd en opgeschreven heb. Die filmpjes zijn handig, want ik zie ook gedrag terug waarop jij me wijst waar ik dan wat van kan zeggen. De zwarte poedel danst naast de rolstoel opweg naar het veld. Echt, wat een gangwerk wat een vreugde om naar te kijken. Die hond danst echt! Zoveel elasticiteit, zoveel souplesse. De hond kan heel mooi volgen, maar nu de puberteit voor de deur staat en de hond gevoeliger op de buitenwereld reageert dan voorheen, is het tijd omde volgende stap in de training te zetten. En die vloeit voort uit zaken die minder lekker lopen. De hond begint naar vreemde mensen toe te trekken om haar nieuwsgierigheid te bevredigen. In de toekomst gaan we baasje en hond leren dat de hond op haar gaat letten als er voorbijgangers lopen. Op tijd reageren is belangrijk. Maar mensen met een hulphond hebben niet voor niks een hond nodig. En al te vaak zit je hoofd dan vol. Op tijd reageren roept spanning op en het valt lang niet altijd mee. Maar de baas van Amera is ongelofelijk dapper en oefent de dingen die we tijdens de training samen gedaan hebben in kleine stapjes. Daarom is nakijken wat er nou allemaal besproken is heel fijn. Het allermooiste vind ik hoe veel lol de twee samen hebben. Ze straalt wanneer ze ziet dat Amera lol heeft met het najagen van een aantal vogels. Tot voorkort kwam Amera ook iedere keer braaf terug. Maar ze gaat zich in het proces van volwassen worden, steeds zelfstandiger gedragen. En dat valt niet altijd mee. Maar op de reactie op vogels - wat poedels nou eensmaal fantastisch vinden- gaan we kijken hoe we Amera gaan uitleggen wat we van haar willen en op welke momenten ze wel de vrije teugel krijgt. Want...... een hulphond krijgt ook de gelegenheid om hulphond te zijn.